SALLY NOACH

Het ongeloof

Bibliografie

In deze bibliografie heb ik de mij bekende boeken opgenomen waarin mijn vader Sally Noach op de een of andere manier genoemd wordt. Dat kan door het enkel ‘en passant’ noemen van zijn naam[1], dan wel doordat een heel hoofdstuk aan hem wordt gewijd[2].
Mijn moeder wees mij al vroeg, ik denk dat wij nog in België woonden (ik las graag), op een boek dat thuis in de boekenkast stond. Het was Wonderlijke Ontmoetingen, in 1948 postuum uitgegeven radiovoordrachten van Herman de Man.
Hij vertelt in vier bladzijden over een van de aardigste oorlogsherinneringen die hij heeft. En besluit met Inderdaad, Sally Noach, het duveltje uit het doosje van ons vluchtelingen wereldje, is een van mijn wonderlijkste ontmoetingen in oorlogstijd geweest.
Dan is het een tijd stil in mijn boekenkast, totdat in 1965 het tweede deel van Ondergang van Jacques Presser verschijnt. Een bewondering uitsprekende zin én een foto, bevestigen hetgeen Loe de Jong het jaar daarvoor in een uitzending van zijn legendarische televisieserie De Bezetting naar voren bracht.
In datzelfde jaar 1965 verschijnen Meyer Sluysers Impressies over ‘Londen ’40-’45’. In een soms hilarisch hoofdstuk worden mijn vaders avonturen in Lyon en London uitgebreid en altijd met een glimlach verteld.
Uiteraard mag Het moest gedaan worden, mijn vaders levensverhaal zoals dat door Max Haringman in 1971 werd opgetekend hier niet ontbreken. Daaruit werd vervolgens door diverse auteurs die over de Tweede Wereldoorlog schrijven vrijelijk geciteerd.
Zo ontstond een lijst met bijna 40 boeken waarvan u op deze website de covers aantreft.

[1] Tomas Ross in  Het verraad van ’42 over de spionagetragedie Englandspiel

[2] Meyer Sluyser , Goocheme Sally in …, daar zaten wij

Klik op de titel om de cover te zien

Zij vonden dat de ‘onbeschaafde’ gelegenheidsdiplomaat zich meer aan de (Duitse en Vichy-Franse) regels moest houden. De verarmde en vaak antisemitische adellijke top van het corps diplomatique en de ongeschoolde tapijt- en stoffenverkoper Sally Noach spraken niet dezelfde taal.

Zoon Jacques Noach (Londen, 1946) deed uitgebreid archiefonderzoek naar het ‘dossier Sally Noach’ en kwam tot ontluisterende onthullingen over de hulp die ‘Londen’ bood aan Nederlandse vluchtelingen. Als het aan de ambtenaren had gelegen was iedereen vanuit Frankrijk direct teruggestuurd naar het bezette Nederland. Ook was er onmiskenbaar sprake van beschavingsantisemitisme. Ambtelijk werd Sally gekarakteriseerd als ‘geen beschaafd/ welopgevoed mensch’. Consul-generaal der Nederlanden in Frankrijk, Ate Sevenster, formuleerde het helder: ‘Joodse vluchtelingen waren “de minste lui”.’

In 1969 kreeg Sally Noach van koningin Juliana en prins Bernhard het Erekruis van de Huisorde van Oranje. Van regeringswege kreeg hij slechts minachting. In 1971 publiceerde hij zijn oorlogsherinneringen met als titel Het moest gedaan worden. Dit boek is integraal opgenomen.